Autonom?
Te n monn comples é l’autonomia nezesciariamënter limitada. Degügn, no na provinzia no n stat, ne vir ma por se instës, mo é na pert de val’ de maiú.
Le Südtirol, n punt sön la cherta dl monn. Gnanca l’autonomia plü ampla ne dá l’independënza.
Le stat defënn sü interesc nazionai, les normes dl‘UE antervëgn te tröc raiuns de vita, i svilups internazionai influenzëia döt. Chësc n’é nia de nü: sot i Asburgs valôl chiló da nos les deliberaziuns de Viena, do la Gran vera tolô les potënzes mondiales les dezijiuns sön le Südtirol, süa autonomia vëgn da contrac internazionai. Pro les ressoluziuns dles NU dl 1960/1961 é la solidarieté por le Südtirol de stac dalunc, sciöche Ziper, Afganistan y stac nia aliniá dl‘Africa, stada determinanta.
Le decurs dl monn ne s’archita nia dan da n raiun autonom. Dal’atra pert: val’ limitaziuns dl’autonomia vá debojëgn. I limic por la sanité y l’ambiënt, les normes de segurëza, i dërc fondamentai mantëgn ma süa faziun sce ai stá sura i interesc locai.
Mudamënt climatich
Corënta dl Golf
Cybercriminalité
Pandemia
Raiun de Schengen
Acordanza sön le comerz lëde
Interesc nazionai
Cherta di dërc umans
2004/38/EC
Norma DIN
Codesc stradal
World Wide Web
ISO
€
Natura 2000
Pat mondial por la migraziun
Convenziun internazionala
sön i dërc zivii y politics
La cherta de Peters adorada chiló pîta na rapresentaziun di continënc proporzionala a süa estenjiun. Al contrar dla maiú pert dles atres chertes dl monn mostrera la grandëza realistica dles sperses.
